[ホームページに戻る] [目次に戻る] [Al Esperanta Enhavo]

アイヌ語新聞「アイヌタイムズ」の記事「シラカバ花粉症2」
アイヌタイムズ第62号(2015年6月30日 アイヌ語ペンクラブ発行)6ページ~10ページから抜粋



Kapattat-ni kahunsyou (2)
カパッタッニ 花粉症 (2)
シラカバ花粉症2
Polenozo de japana blanka betulo 2

注)アイヌタイムズの版権は、アイヌ語ペンクラブにあります。

注)1. 赤字は、アイヌ語です。
2. 赤字のイタリック文字は、日本語です。相当することばが、アイヌ語にありませんでした。
3.
日本語ローマ字は、99式ローマ字を使用しています。
4. 緑字は、エスペラント(語)です。


Dai-60-gou ka ta an "Kapattatni kahunsyou" ka nukar yan.
第60号 カ タ アン "カパッタッニ 花粉症" カ ヌカㇻ ヤン。
●第60号にある「シラカバ花粉症」もご覧ください。
Volu ankaŭ vidi la artikolon "Polenozon de japana blanka betulo" en n-ro 60 de Aynutimes (kaj en n-ro 154 de Heroldo de HEL).

Ne kahun ewen kur pirkare kou-arerugii kusuri or ta, ne kahun hopunpa ni-syuukan pakno etok wano, ne kusuri a=ku kor pirka kusuri ka an kusu, ne kusuri ani kahun ewen kur a=pirkare kuni, asinno kahun hempara to ta hopunpa oasi p neya ka a=eraman yak pirka ruwe ne.
ネ 花粉 エウェン クㇽ ピㇼカレ 抗アレルギー クスリ オㇿ タ、 ネ 花粉 ホプンパ 2週間 パㇰノ エトㇰ ワノ、 ネ クスリ アク コㇿ ピㇼカ クスリ カ アン クス、 ネ クスリ アニ 花粉 エウェン クㇽ アピㇼカレ クニ、 アシンノ 花粉 ヘㇺパラ ト タ ホプンパ オアシ ㇷ゚ ネヤ カ アエラマン ヤㇰ ピㇼカ ルウェ ネ。
花粉症の症状を抑える抗アレルギー薬の中には、花粉が飛散する2週間以上前から服用すると効果を発揮するものもあり、それらの薬で花粉症の症状を抑えるためには花粉の飛散開始日を知ることが重要です。
Inter kontraŭ-alergiaj medikamentoj inhibicii polenozon, troviĝas tiuj, kiuj efikas, kiam oni komencas preni ilin pli ol 2 semajnojn antaŭ la disflugo de poleno. Por inhibicii polenozon per la medikamentoj, gravas, ke oni antaŭvidu la tagon, kiam komencos disflugi la poleno.

Kapattatni kahun ramma 4 cup noski wano 5 cup atpake pakno hopunpa, korka 3 cup ta sirpopke kor naa tunasno hopunpa hi a=eraman ruwe ne.
カパッタッニ 花粉 ランマ 4 チュㇷ゚ ノㇱキ ワノ 5 チュㇷ゚ アッパケ パㇰノ ホプンパ、 コㇿカ 3 チュㇷ゚ タ シㇼポㇷ゚ケ コㇿ ナア トゥナㇱノ ホプンパ ヒ アエラマン ルウェ ネ。
シラカバ花粉の飛散開始日は4 月中旬~5 月上旬頃ですが、3 月が暖かいと飛散開始が早まる傾向が認められることがわかってきました。
La tago de poleno-ekdisflugo de japana blanka betulo estas inter la dua tagdeko de aprilo kaj la unua tagdeko de majo. Laŭ nia esploro iom post iom klariĝis, ke fruiĝas la komenca tago de poleno-disflugo, se estas varme en marto.

Ramma akkari 3 cup ta sirpopke wa an yakun, tunasno kou-arerugii kusuri a=ku yak pirka nankor.
ランマ アッカリ 3 チュㇷ゚ タ シㇼポㇷ゚ケ ワ アン ヤクン、 トゥナㇱノ 抗アレルギー クスリ アク ヤㇰ ピㇼカ ナンコㇿ。
3月が例年よりも暖かい年には、早めに抗アレルギー薬を服用する方が良さそうです。
Se en marto estas pli varme ol en ordinara jaro, estas bone, ke oni frue prenu la medikamenton kontraŭ alergio.

Kapattatni obana anakne, kahun hopunpa etok ta, hoskisakne hetukpa p ne ruwe ne.
カパッタッニ 雄花 アナㇰネ、 花粉 ホプンパ エトㇰ タ、 ホㇱキサㇰネ ヘトゥㇰパ ㇷ゚ ネ ルウェ ネ。
シラカバの雄花は、花粉を飛散させる前年の夏頃に形成されます。
La maskla floro de la blanka betulo formiĝas en la antaŭa somero, antaŭ ol la poleno disflugas.

Te pakno kansoku a=ki akusu, hoskisakne an saikou-kion poro yakun kahun-hisanryou ka poro hi a=eraman ruwe ne.
テ パㇰノ 観測 アキ アクス、 ホㇱキサㇰネ アン 最高気温 ポロ ヤクン 花粉飛散量 カ ポロ ヒ アエラマン ルウェ ネ。
これまでの観測から、花粉飛散量は前年の夏の最高気温に左右される傾向が認められることがわかってきました。
Laŭ nia ĝisnuna observado klariĝas, ke la disflugokvanto de la poleno tendencas dependi de la plej alta tempereturo en lasta somero.

4 cup noski wano hempak to ka sirpopke kor, kapattatni kahun poronno hopunpa enitan pe ne ruwe ne.
4 チュㇷ゚ ノㇱキ ワノ ヘㇺパㇰ ト カ シㇼポㇷ゚ケ コㇿ、 カパッタッニ カフン ポロンノ ホプンパ エニタン ペ ネ ルウェ ネ。
4月の中旬以降は、暖かい日が数日続くと本格的なシラカバ花粉の飛散が始まる可能性が高くなります。
Post la dua tagdeko de aprilo, se varmaj tagoj sinsekvas dum kelkaj tagoj, tre povas esti, ke vigla poleno-disflugo de blanka betulo okazos baldaŭ.

Kapattatni obana hoskino hetespa p ne hike, kahun hopunpa hempak to ka etok wano, newaanpe poro wa hepoki p ne ruwe ne. (noka)
カパッタッニ 雄花 ホㇱキノ ヘテㇱパ ㇷ゚ ネ ヒケ、 花粉 ホプンパ ヘㇺパㇰ ト カ エトㇰ ワノ、 ネワアンペ ポロ ワ ヘポキ ㇷ゚ ネ ルウェ ネ。 (ノカ)
シラカバの雄花は、最初は上を向いていますが、花粉の飛散が始まる数日前から大きくなりながら垂れ下がります。(図)
La maskla floro de la blanka betulo unue turnas sin supren, sed de antaŭ kelkaj tagoj de ekdisflugo de la poleno tiu pendiĝas grandiĝante. (Bildo)

Ne hi ta kapattatni ham asinno hetukpa ruwe ne. Hoskino asir ham cupu wa an korka, sipirasa rapok ta, obana wano kahun hopunpa ruwe ne.
ネ ヒ タ カパッタッニ ハㇺ アシンノ ヘトゥㇰパ ルウェ ネ。 ホㇱキノ アシㇼ ハㇺ チュプ ワ アン コㇿカ、 シピラサ ラポㇰ タ、 オバナ ワノ カフン ホプンパ ルウェ ネ。
その時、シラカバの葉が新しく生えます。先にできた新葉はしぼみますが、新しい葉が広がっている間に雄花から花粉が飛びます。
Tiam la folioj nove aperas. Kaj autaŭaj novaj folioj ŝrumpis, sed dum la folioj nove aperas, la poleno ekdisflugas el la maskla floro.




Noka: Kapattatni obana, asir ham
ノカ: カパッタッニ 雄花、 アシㇼ ハㇺ
図: シラカバの雄花と若葉の変化
Bildo: La maskla floro de la blanka betulo kaj ŝanĝiĝo de novaj folioj

Newaanpe a=eraman yakun, kapattatni samake un paye=an ka somo ki no, tuyma uske ta kahun mak pak hopunpa ya ka a=eraman ruwe ne.
ネワアンペ アエラマン ヤクン、 カパッタッニ サマケ ウン パイェアン カ ソモ キ ノ、 トゥイマ ウㇱケ タ 花粉 マㇰ パㇰ ホプンパ ヤ カ アエラマン ルウェ ネ。
このことを知っておくと、それぞれのシラカバの木に近づかなくても離れたところから花粉の放散状況を大体判別できるので便利です。
Se vi scias tion, sen proksimiĝo al la betulo, de malprokime vi povas entute kompreni staton de ellasado de poleno.

Te pakno kansoku a=ki wa ayne, sirpopke kor kapattatni kahun poronno hopunpa hi a=eraman ruwe ne.
テ パㇰノ 観測 アキ ワ アイネ、 シㇼポㇷ゚ケ コㇿ カパッタッニ 花粉 ポロンノ ホプンパ ヒ アエラマン ルウェ ネ。
シラカバ花粉の飛散量は、気温に連動して大きく変動する傾向があることがこれまでの観測からわかりました。
Laŭ nia ĝisnuna observado klariĝis, ke la disflugokvanto de la poleno tendencas vaste ŝanĝiĝi kun temperaturo.

Kusu, kunneywa tenki-yohou a=nukar akusu, kahun poronno hopunpa ya ka a=eraman easkay.
クス、 クンネイワ 天気予報 アヌカㇻ アクス、 花粉 ポロンノ ホプンパ ヤ カ アエラマン エアㇱカイ。
▲そのことから、朝の天気予報を見ればその日の花粉飛散量が多いかどうか見当をつけることができます。
Tial se matene oni vidas veterprognozon en televido, oni povas konjekti, ĉu la disflugokvanto de la poleno estos multa aŭ ne.

Ne kahunsyou motoho ne an kapattatni-usi iteki ekaranke yan.
ネ 花粉症 モトホ ネ アン カパッタッニウシ イテキ エカランケ ヤン。
まず花粉症の原因植物に近づかないようにしましょう。
Unue ne proksimiĝu al la planto kaŭzanta polenozon.

Sirpirka kor kahun poronno hopunpa nankor kusu, somo soyne=an wa, soy ta huton somo a=satke yak pirka. Neun ne yakka soyne=an kuni hi ne yakun, sikkotukkane neya masuku neya i=kotukka kor, amip ka kahun us niwkes pe a=numke kor a=mi yak pirka.
シㇼピㇼカ コㇿ 花粉 ポロンノ ホプンパ ナンコㇿ クス、 ソモ ソイネアン ワ、 ソイ タ 布団 ソモ アサッケ ヤㇰ ピㇼカ。 ネウン ネ ヤッカ ソイネアン クニ ヒ ネ ヤクン、 シッコトゥッカネ ネヤ マスク ネヤ イコトゥッカ コㇿ、 アミㇷ゚ カ 花粉 ウㇱ ニウケㇱ ペ アヌㇺケ コㇿ アミ ヤㇰ ピㇼカ。
そして、晴れた日には花粉が多く飛散する恐れがあるので、外出や布団干しをできるだけ控え、やむをえず外出する際にはメガネやマスクを着用し、花粉が付着しにくい服装を心がけましょう。
Kaj en bela vetero la poleno povas disflugi multe, tial oni laŭeble devas sin deteni de eliro kaj de sekigo de litaĵo ekstere. Se vi bezonas eliri, surmetu okulvitrojn, maskon kaj veston, al kiu malfacile algluiĝas poleno.

Kankyousyou kar hoken-sidou-manyuaru ka ta ene kampinuye hi; Yayan masuku neya sikkotukkane neya a=eywanke kor, a=etuhu or osma kahun sanbun-no-iti pakno pon wa, a=sikihi or osma kahun arkehe pakno pon ruwe ne. Kasikeun, kahun-taisakuyou masuku neya sikkotukkane neya a=eywanke kor, a=etuhu or osma kahun rokubun-no-iti pakno pon wa, a=sikihi or osma kahun arkehe ka isam pakno pon ruwe ne.
環境省 カㇻ 保健指導マニュアル カ タ エネ カㇺピヌイェ ヒ; ヤヤン マスク ネヤ シッコトゥッカネ ネヤ アエイワンケ コㇿ、 アエトゥフ オㇿ オㇱマ 花粉 3分の1 パㇰノ ポン ワ、 アシキヒ オㇿ オㇱマ 花粉 アㇻケヘ パㇰノ ポン ルウェ ネ。 カシケウン、 花粉対策用 マスク ネヤ シッコトゥッカネ ネヤ アエイワンケ コㇿ、 アエトゥフ オㇿ オㇱマ 花粉 6分の1 パㇰノ ポン ワ、 アシキヒ オㇿ オㇱマ 花粉 アㇻケヘ カ イサㇺ パㇰノ ポン ルウェ ネ。
環境省の保健指導マニュアルによると、通常のマスク及び眼鏡を使用すると、鼻や目に入る花粉量はそれぞれ3分の1、半分近くになるとされ、特に花粉のマスク及び眼鏡を使用すると、それぞれ6分の1、半分以下になるとされていますので活用したいものです。
Laŭ la gvidilo por sanigado farita de Ministerio pri Medio, se oni uzas ordinaran maskon kaj okulvitrojn, la polenokvanto enirinta en nazon kaj okulojn fariĝas triono, kaj ĉirkaŭ duono respektive. Speciale se oni uzas maskon kaj okulvitrojn protektajn kontraŭ polenozo, la polenokvanto fariĝas sesono, kaj malpli ol duono respektive. Do ni rekomendas, ke vi utiligu ilin.

A=kor cise or ta hosippa=an hi ta, cise onnay un kahun somo a=rura kuni, soyke ta yaytuytuye=an wa kahun a=hacire yak pirka.
アコㇿ チセ オㇿ タ ホシッパアン ヒ タ、 チセ オンナイ ウン 花粉 ソモ アルラ クニ、 ソイケ タ ヤイトゥイトゥイェアン ワ 花粉 アハチレ ヤㇰ ピㇼカ。
帰宅して家に入るときにはよく花粉を屋外で落として花粉を室内に持ち込まないようにすることが大切です。
Kiam oni revenas hejmen kaj eniras en la domon, gravas, ke oni forigu polenon ekstere kaj ne enportu ĝin en la ĉambron.

Orowano, sine zikken or wa, cise tumpu or un kyuukikou or ta firutaa a=kar kor, ne tumpu or osma kahun anak zyuubun-no-iti pakno pon hi a=eraman ruwe ne. Ne oruspe eci=kocanupkor hi ku=ki rusuy wa.
オロワノ、 シネ 実験 オㇿ ワ、 チセ トゥㇺプ オㇿ ウン キュウキコウ オㇿ タ フィルター アカㇻ コㇿ、 ネ トゥㇺプ オㇿ オㇱマ 花粉 アナㇰ 10分の1 パㇰノ ポン ヒ アエラマン ルウェ ネ。 ネ オルㇱペ エチコチャヌㇷ゚コㇿ ヒ クキ ルスイ ワ。
また、私たちの実験では、住居の吸気口にフィルターを取り付けた部屋は、取り付けなかった部屋に比べ住居内への花粉の侵入が10分の1 以下に抑えられましたので、ご自宅でも検討してみてはいかがでしょうか。
Kaj laŭ nia eksperimento, la polenokvanto enirinta en ĉambron, en kiu oni instalis filtrilon ĉe aerenlasa aperturo, estis malpli ol dekono de la kvanto en ĉambro sen filtrilo. Ĉu vi ne ŝatas instali filtrilon ankaŭ en via hejmo?

Tane kahunsyou a=aruska ka eaykap korka, tap uhunak, pirka kusuri a=kar ruwe ne.
タネ 花粉症 アアルㇱカ カ エアイカㇷ゚ コㇿカ、 タㇷ゚ ウフナㇰ、 ピㇼカ クスリ アカㇻ ルウェ ネ。
花粉症の根治療法はまだ確立されていませんが、最近は良い薬が開発されてきています。
Ankoraŭ oni ne fiksis kuracmetodon por plena resanigo de polenozo, sed lastatempe oni ekspluatas kaj produktas pli bonajn medikamentojn.

Kapattatni kahun ewen kur ne yakka, ne kahun hopunpa suu-syuukan pakno etok wano kusuri ku kor, ne kahun hopunpa hi ta ne yakka apunno oka kuni ku=ramu.
カパッタッニ 花粉 エウェン クㇽ ネ ヤッカ、 ネ 花粉 ホプンパ 数週間 パㇰノ エトㇰ ワノ クスリ ク コㇿ、 ネ 花粉 ホプンパ ヒ タ ネ ヤッカ アプンノ オカ クニ クラム。
シラカバ花粉症の人でもシラカバ花粉が飛散する数週間前から薬を服用すれば、飛散シーズン中も比較的楽に過ごせることが期待されます。
Eĉ malsanuloj pro betula polenozo povas farti relative komforte, se ili prenis medikamenton kelkajn semajnojn antaŭ komenco de poleno-disflugo.

Neyun poka, eci=unihi karankeno an zibi-inkou-ka isa eci=koramkor yak pirka!
ネユン ポカ、 エチウニヒ カランケノ アン 耳鼻咽喉科 イサ エチコラㇺコㇿ ヤㇰ ピㇼカ!
早めに最寄の耳鼻咽喉科などのお医者さんに相談しましょう。
Konsultu proksiman kuraciston de otorinologo kaj aliaj laŭeble frue.

[Sankou-siryou]
参考資料
La citita TTT-ejo estas jene:

http://www.iph.pref.hokkaido.jp/charivari/2004_04/2004_04.htm (japane)

"Nani kapattatni ewen utar a=pa ruwe ne" (Gekkansi "Syaribari" 2004 pa 4 cup or ta a=kar kampisos)
"ナニ カパッタッニ エウェン ウタㇻ アパ ルウェ ネ" (月刊誌 "しゃりばり" 2004 パ 4 チュㇷ゚ オㇿ タ アカㇻ カㇺピソㇱ)
「シラカバ花粉症の季節はもうすぐです」(月刊誌「しゃりばり」2004 年4月号、武内伸治著)
"Ŝirakaba kahunŝoo no kisecu ŭa moo sugu desu (Baldaŭ venos la sezono de polenozo kaŭze de japana blanka betulo)" (La monata gazeto "Syaribari" N-ro 16, la aprilo de 2004, verkita de TAKEUĈI Ŝinĵi)

Ne tyosya eese ruwe ne kusu, tanpe ku=kocanupkor wa tan kizi ku=nuye ruwe ne. Iyayraykere.
ネ 著者 エエセ ルウェ ネ クス、 タンペ クコチャヌㇷ゚コㇿ ワ タン 記事 クヌイェ ルウェ ネ。 イヤイライケレ。
著者から引用許可の承諾をいただいて、この記事から作成しました。
Laŭ la permeso de la aŭtoro pri mia cito en Esperanto, mi tradukis ĉi tiun artikolon.



アイヌタイムズをご購入していただける方がお知り合いでいらっしゃいましたら、お声をかけていただけると大変うれしく思います。

(購読連絡先:〒055-0101 北海道平取町二風谷80-25 萱野志朗宛)


[目次に戻る] [ホームページに戻る] [Al Esperanta Enhavo]